Giuseppe Verdi – Kwartet smyczkowy e-moll

 

Giuseppe Verdi (1813–1901), włoski mistrz opery, jest znany przede wszystkim jako kompozytor takich dzieł scenicznych jak Traviata, Rigoletto czy Aida, które na stałe weszły do kanonu muzyki operowej. Kwartet smyczkowy e-moll, jego jedyny utwór kameralny, stanowi wyjątkową pozycję w dorobku kompozytora. Utwór powstał w 1873 roku, gdy Verdi pracował nad operą Aida w Neapolu i czekał na premierę, która została przełożona. Był to dla kompozytora czas rzadkiej swobody twórczej, co pozwoliło mu spróbować swoich sił w innym gatunku muzycznym. 

 

W czteroczęściowej strukturze utworu wyraźnie słychać wpływ klasycznej formy oraz stylistyki typowej dla twórczości operowej Verdiego. W pierwszej części (Allegro) Verdi prezentuje główny temat, pełen dramatyzmu i śpiewności, który przechodzi przez kolejne instrumenty, tworząc nasycony emocjami dialog. Druga część, Andantino, charakteryzuje się lirycznym nastrojem, w którym wyraźnie słychać śpiewne linie melodyczne, przypominające arie. 

 

Trzecia część, Prestissimo, jest pełna energii i humoru, prezentując żywe kontrasty dynamiczne i rytmiczne. Jest to muzyka szybka i skoczna i pełna wigoru.

 

Kwartet kończy się Scherzo-Fuga, w którym Verdi zastosował mistrzowską formę fugi i połączył kontrapunkt z teatralnym dramatyzmem.